Vaardigheidstraining TRAP

Dit behandelprotocol helpt cognitief gedragstherapeuten, psychologen/orthopedagogen, psychotraumatherapeuten, psychiaters en andere hulpverleners bij de behandeling van jongeren die door meervoudige en interpersoonlijke traumatisering klachten hebben ontwikkeld. Het protocol richt zich op het verminderen van de psychische lijdensdruk en het verbeteren van de kwaliteit van leven door het trainen van regulatievaardigheden.

12 Sessies (Traptreden)	Interventies en doel
1.     Inleiding tot de behandeling	Psycho-educatie over PTSS; Uitleg over de verschillende fases van de behandeling;
2.     Herkennen en benoemen van emoties	Opstellen veiligheidsplan; Kennis over de invloed van trauma op emoties; Leren herkennen en benoemen van emoties; Oefenen met aandachtig ademhalen;
3.     Het reguleren van emoties door zelfzorg en zelfkalmering	Introductie van de begrippen zelfzorg en zelfkalmering en het belang daarvan; Vergoten van inzicht dat emoties middels oplossingsvaardigheden gereguleerd kunnen worden;
4.     Het reguleren van emoties door cognitieve oplossingsvaardigheden	Introductie van de cognitieve oplossingsvaardigheden ‘gedachten stoppen en aandacht verleggen’ en ‘positieve zelfspraak’ in het omgaan met nare emoties;
5.     Omgaan met moeilijke situaties door het afwegen van voor- en nadelen	Vergroten van motivatie in het leren omgaan met moeilijke situaties; Uitbreiden van oplossingsvaardigheden in het omgaan met emoties in moeilijke situaties door het afwegen van voor- en nadelen; Oefenen met de focussen op het behalen van een (eigen) doel;
6.     Het reguleren van emoties door plezierige activiteiten	Uitbreiden van oplossingsvaardigheden in het omgaan met emoties door het leren toepassen van plezierige activiteiten;
7.     Het reguleren van emoties door gebruik van positieve beelden	Uitbreiden van oplossingsvaardigheden door te leren focussen op positieve beelden; Positieve beelden gebruiken ter bevordering van een positieve gevoelens;
8.     De relatie tussen emoties en (negatieve) zelfspraak	Uitbreiden van oplossingsvaardigheden door het leren herkennen en beïnvloeden van negatieve zelfspraak;
9.     Vaardigheden voor duidelijke communicatie	Uitbreiden van interpersoonlijke vaardigheden door het leren toepassen van effectieve communicatiestrategieën;
10.  Inleiding tot rollenspelen: emoties versus gedrag	Uitbreiden van interpersoonlijke vaardigheden en integratie van de reeds geleerde vaardigheden, door het doen van rollenspellen;
11.  Rollenspel met aandacht voor assertiviteit	Psycho-educatie over assertiviteit; Uitbreiden van interpersoonlijke vaardigheden door te leren assertief te reageren;
12.  Evaluatie en afronding	Evalueren van de behandeling; Eventueel voorbereiden van de jongere op de volgende behandelfase.

Momenteel worden er internationaal meerdere wetenschappelijke onderzoeken verricht naar de effectiviteit van het behandelprotocol. In Nederland wordt STAIR-A/TRAP onderzocht in een gerandomiseerde klinische trial. Meer informatie hierover lees je hier.

 

Het STAIR-A protocol, waar TRAP een vertaling van is, blijkt in enkele Amerikaanse studies veelbelovend:

 

• STAIR-A is als groepsbehandeling onderzocht in een psychiatrische kliniek voor jongeren. Meer informatie over dit onderzoek kun je vinden door hier te klikken.
• STAIR-A is als individuele behandeling onderzocht bij adolescente meisjes met ‘chronisch trauma’. Meer informatie over dit onderzoek kun je vinden door hier te klikken.

De vaardigheidstraining TRAP is een vertaling, contextuele aanpassing en doorontwikkeling van het Amerikaanse protocol STAIR-A. Dit protocol is ontwikkeld door Marylene Cloitre en Omar Gudino (2014). STAIR-A is met toestemming vertaald en bewerkt door:

 

Kristel Bijen is orthopedagoog en cognitief gedragstherapeut VGCt bij Karakter in Hengelo, Infantcentrum Twente. Zij is werkzaam binnen de zorglijn Autisme Spectrum Stoornissen (ASS) en gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van (jonge) kinderen met autisme, angststoornissen en trauma.

Rik Knipschild is GZ-psycholoog en psychotraumatherapeut NtVP bij Karakter in Almelo. Hij is werkzaam als behandelcoördinator op de psychiatrische crisisafdeling. Naast zijn klinische werkzaamheden is hij promovendus aan de Universiteit van Amsterdam en verbonden aan een aantal onderzoeksprojecten op het gebied van PTSS.

Harmien Koopmans is GZ-psycholoog, cognitief gedragstherapeut VGCt en psychotraumatherapeut NtVP bij Karakter in Enschede. Zij is werkzaam binnen de zorglijn Stemming, Angst en Overige Stoornissen en is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van jongeren met persoonlijkheidsproblematiek en trauma.

Els Kors is GZ-psycholoog bij Karakter in Almelo. Zij is werkzaam binnen de zorglijn Stemming, Angst en Overige stoornissen en is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van jongeren met persoonlijkheidsproblematiek en trauma.

Karien Kroeze is GZ-psycholoog bij Karakter in Almelo. Zij is werkzaam binnen de zorglijn Stemming, Angst en Overige stoornissen en is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van jongeren met persoonlijkheidsproblematiek en trauma.

Doenja van Leeuwaarden is GZ-psycholoog, cognitief gedragstherapeut VGCt en Psychotraumatherapeut NtVP bij Karakter in Zwolle. Ze is werkzaam binnen de zorglijn Stemming, Angst en Overige Stoornissen en is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van jongeren met persoonlijkheidsproblematiek, eetstoornissen en trauma.

De vaardigheidstraining TRAP is begin 2018 te bestellen bij uitgever Bohn Stafleu van Loghum, via deze link.